Catefix lost natuurlijk probleem op een natuurlijke manier op |
|
|
|
|
| Nino Stuivenberg,
vrijdag 16 april 2021 |
 |
| 287 sec |
De Scherpenbergh enthousiast over fixeermiddel tegen eikenprocessierups
Als de plaagdruk van de eikenprocessierups zijn hoogtepunt bereikt, is het ook voor bestrijders topdrukte. Wie dan nesten wil laten wegzuigen op de golfbaan, krijgt al snel nul op het rekest en blijft met de problemen zitten. Op golfclub De Scherpenbergh wordt sinds vorig jaar gewerkt met een product om de overlast meteen weg te halen: Catefix.
| Ralph Balduk, Mark Timmerman en Merijn Kluijtmans |
Toen Catefix begin 2020 op de Nederlandse markt werd geïntroduceerd, was er direct veel media-aandacht voor. Het product tegen de eikenprocessierups haalde zelfs de landelijke televisie. Ralph Balduk, hoofdgreenkeeper op golfclub De Scherpenbergh, zag die uitzending toevallig en maakte zo kennis met Catefix: een middel om nesten van de eikenprocessierups te fixeren. Op De Scherpenbergh had men de laatste jaren veel overlast van de eikenprocessierups. Nestkasten voor mezen had de baan al wel, maar die hielpen niet voldoende om de problemen op te lossen. Ook waren er op piekmomenten van de plaagdruk geen bestrijders beschikbaar. Balduk besloot een voorraad Catefix te bestellen en paste het product in het voorjaar van 2020 voor het eerst toe. 'Ik zocht een biologisch middel om onze natuurlijke bestrijding aan te vullen', vertelt de hoofdgreenkeeper. 'Puur op basis van wat ik op tv gezien had, besloot ik het product aan te schaffen. Wie niet waagt, die niet wint.'
Duurzame oplossing
Catefix is een relatief nieuwe naam op het gebied van eikenprocessierupsbeheersing. Bestrijding met nematoden, maar ook wegzuigen, natuurlijke bestrijding met mezen en/of natuurlijke vijanden in combinatie met het inzaaien van bloemenmengsels zijn de bekendste opties. Catefix heeft een andere aanpak: door de nesten te fixeren met een plantaardige substantie, kun je de overlast van brandharen per direct wegnemen. Merijn Kluijtmans, mede-eigenaar van Catefix, legt uit: 'Wij hebben als uitgangspunt dat de overlast van eikenprocessierups een natuurlijk probleem is, en dat lossen we met dit product op een natuurlijke manier op. Catefix is duurzaam: het is 100 procent plantaardig, bevat geen toxines en heeft een veilige pH-waarde. Het is dus geen zuur product. Met Catefix helpen we de natuur een handje om van het eigenlijke probleem af te komen. Met dit product kun je de vaste overlast van de eikenprocessierups curatief oplossen.'
Links: een van de nesten net na behandeling met Catefix. Rechts: door om het spinsel te spuiten, fixeer je het nest.
De toepassing van Catefix is vrij eenvoudig. Je spuit het middel rond, op en in nesten van de eikenprocessierups om ze te fixeren. Doorslaggevend is het moment van spuiten. Ben je te vroeg, dan gaan de rupsen mogelijk nog aan de wandel en is een tweede behandeling nodig. Volgens Kluijtmans is spuiten in het L3-stadium het effectiefst. 'Het moet boven de vijftien graden zijn en het nest moet al spinsel hebben', legt hij uit. 'Daar is Catefix ook voor bedoeld: om het nest te fixeren als de rupsen bij elkaar zitten. We claimen niet dat de brandharen verteerd worden, maar hebben daar wel aanwijzingen voor door onze onderzoeken. Nadat het nest gefixeerd is, verdwijnt de overlast direct. Het product is zo ontwikkeld dat de nesten zelfs bij storm niet wegwaaien. Wij adviseren altijd om de nesten te laten zitten.' Al een paar uur na toepassing hardt het middel uit, en na het fixeren blijft het nest gewoon hangen. Omdat de natuur het gefixeerde nest afbreekt, blijft er ook geen chemisch afval achter.
Kat uit de boom kijken
Als nieuwe partij zocht Catefix actief naar partners om het product in de markt te zetten. Mark Timmerman van Prograss komt als adviseur vaker op De Scherpenbergh. Zo kwam hij in contact met Kluijtmans, om vervolgens officieel dealer te worden. 'In eerste instantie bemoeiden wij ons hier niet zo mee', zegt Timmerman. 'Bomen worden vaak vroeg in het jaar ingespoten met nematoden en daarin zijn vooral grootgroenvoorzieners actief; dat is geen markt voor ons. Maar we merken ook dat de periode waarin je met aaltjes kunt spuiten heel beperkt is. Als golfbanen dan bedrijven bellen, hebben die lang niet altijd tijd vanwege de grote projecten bij gemeenten. Dan gaan greenkeepers maar zelf met de brander aan de slag of ze laten een hovenier uit de buurt de rupsen wegzuigen, en dat is niet altijd handig. Toen ik hoorde hoe enthousiast Ralph was en het resultaat met Catefix zag, wekte dat mijn interesse. Je kunt de overlast door eikenprocessierups al tackelen met Catefix en een rugspuitje.'
Links: vogels beginnen aan het gefixeerde nest te eten. Rechts: na verloop van tijd wordt het nest steeds kleiner en verdwijnt het zelfs.
Om die reden besloot Prograss toch een samenwerkingsverband met Catefix aan te gaan. 'Catefix heeft weliswaar niet direct iets met gras te maken, maar wij kregen wel veel vragen over de eikenprocessierups en zagen natuurlijk ook overal de lintjes hangen', legt Timmerman uit. 'Greenkeepers vroegen ons vaak of wij ook een biologische oplossing hadden tegen de directe overlast. De eikenprocessierups is voor golfers een probleem; vorig jaar hoorden we van greenkeepers dat sommigen zelfs last van jeuk hadden. Zij worden er ook door golfers op aangesproken.'
|
|
'Van de nesten die wij behandeld hebben, is niets meer over'
| |
|
Op de maaier van nest naar nest
Diverse gemeenten en recreatieparken hebben inmiddels Catefix ingezet. Op golfclub De Scherpenbergh behandelde Balduk in 2020 alle nesten binnen handbereik met Catefix. 'Ik neem dan de handspuit mee op de maaier en als ik onderweg iets tegenkom, bespuit ik het nest en ga ik weer verder', zo legt hij uit. 'Het gebruiksgemak is fantastisch; ik zet een bril op en spuit gewoon met een klein drukpompje. Je maakt eerst een kring om het nest, daarna spuit je op het nest en vervolgens injecteer je het middel een keer. Ik zou zeggen: wees niet te zuinig met het middel; dan heb je zeker resultaat.' Hij benadrukt dat het amper twee minuten kost om een nest te behandelen, waardoor het weinig tijd kost om alle nesten langs te gaan.
Los van het snelle resultaat ziet Balduk wel meer voordelen aan Catefix, ook voor hemzelf als greenkeeper. 'Op sommige lastig bereikbare plekken kom je met een drukspuit makkelijker dan met een zuiger. Met Catefix heb je ook geen chemisch afval, maar met wegzuigen wel. En als je al een bedrijf op bezoek krijgt om nesten te bespuiten of weg te zuigen, dan komen ze vaak met een hoogwerker de baan op. Dat zijn toestanden die je niet op je gras wilt hebben.' En je bent een stuk minder afhankelijk van de natuur, voegt Timmerman daaraan toe. 'Biologische methodes zijn niet altijd succesvol. Je mist weleens een boom of je bent net te laat. Met dit product kun je het probleem van de brandharen direct tackelen. Wij hebben Catefix het afgelopen jaar gevolgd op deze baan en kunnen het nu uit volle overtuiging adviseren voor het komende seizoen.'
 | | Verspreid over de golfbaan hangen meer dan honderd nestkasten. |
|
|
Lekker hapje voor vogels
Het gebruik van Catefix is niet de enige maatregel die de golfbaan neemt. De Scherpenbergh heeft verspreid over de golfbaan meer dan honderd nestkasten hangen, die massaal bezet worden door koolmezen en pimpelmezen. Deze vogels maakten dankbaar gebruik van de gefixeerde nesten. Balduk zag al snel dat de gefixeerde nesten uiteindelijk opgegeten werden door vogels en insecten en zo stap voor stap werden afgebroken. 'De combinatie met de nestkasten werkt goed', bevestigt Balduk. 'Van de nesten die wij behandeld hebben, is niets meer over. Kraaien en mezen zaten continu in de bomen aan de nesten te pikken. Veel makkelijker kunnen zij ook niet aan hun eten komen, omdat het nest helemaal vast zit. Het verschil is nu goed te zien. De nesten die we ingespoten hebben, zijn allemaal weg. Bij de nesten waar we niet bij konden, hangen de slierten er nog in. Alleen al visueel is het prettig dat je ze niet overal meer in de bomen ziet hangen.' Volgens Balduk veroorzaakt de methode geen schade aan de bomen. Op de plek waar eerst nesten hingen, bleven kort daarna alleen wat pissebedden achter die de laatste restanten aten. 'En een dag later zag je er al niets meer van, ook niet op de grond.'
|
|
Omdat de natuur het gefixeerde nest afbreekt, is er geen chemisch afval
| |
|
Geen lintjes meer
Volgens de hoofdgreenkeeper krijgt hij van golfers nu minder klachten dan voorheen. 'We hadden veel minder klachten dan het jaar hiervoor. Je kunt met Catefix niet alle nesten weghalen, maar langs de paden lost het een hoop problemen op. Het product doet wat het zegt. Het helpt ook dat mensen nestkasjes zien hangen, weten dat we er actief mee bezig zijn en dat er niet overal van die linten hangen. Ik wil dat zelf ook niet. Mensen komen hier om een rondje te golfen en door de bossen te lopen. Dan wil je niet overal kaartjes en linten tegenkomen.'
|
|
|
 |
|
Henk Vlug
Wednesday 21 April 2021 |
|
Als je op tijd bent zijn er nog geen brandharen. Je moet dan wel vroeg beginnen met waarnemen, dus goed weten waar de nesten zitten. het is daarbij ook handig om een kaart te hebben waarop alle eiken staan die van belang zijn. |
|
|
Tip de redactie
|
